AİSKHİLOS ORESTEA ÜÇLEMESİ - 3
Eumenidler
www.prometeatro.cjb.net
[email protected]
AÇIKLAMALAR
Bu metnin bütününün kaynağını bilmiyoruz. Ancak Ġngilizce metinle karĢılaĢtırıldığında bir çok farklılık, eksiklikle karĢılaĢtık. Oyun içinde değiĢik yazı karakterleriyle dizilmiĢ yerler, dipnotlar vs. bu konuyla ilgilidir.
Kimi dizeler, metnin aslında, son notlarda tırnak içinde belirtildiği gibidir. Ġngilizce çevirisiyle karĢılaĢtırarak düzeltildi. Bazı durumlarda ise Ġngilizce metinle Türkçe metnin farkları gösterildi Parantez içlerinin ve açıklamaların bütününü Ġngilizce metinden alındı ve farklı yazı karakteriyle gösterildi. Türkçe metinde bir çok eksik dize, bölüm var. Bunların hepsinin karĢılaĢtırmalı düzeltmesi yapılmadı. Ancak metinde okunmayan ya da sayfası eksik olan kısımlar (“dar yazı karakteriyle” yazılı kısımlar) Ġngilizce metin esas alınarak çevrildi. Yine Ġngilizce metnin temel alındığı yerlerde “dar yazı karakteri” kullanıldı. Athene diye geçen isim, metnin bütününde Athena olarak düzeltildi. Metinde zaman kısıtlılığından dolayı çevrilemeyen eksik 2 sayfa vardır. Bunlar notlarda belirtilmiĢtir Zamanla düzelteceğiz. Kaynak: http://classics.mit.edu//Aeschylus/, Ġngilizce’ye çeviren: E. D. A. Morshead
Barış YILDIRIM
www.prometeatro.cjb.net Bu metin hakkındaki yorumlarınız için:
[email protected]
KİŞİLER
DELPHOI RAHĠBESĠ (PYTHIA) APOLLON ORESTES KLTEMNESTRA’NIN HAYALETĠ1 ERINYS’LER KOROSU EġLĠK EDENLER KOROSU (KADINLAR KOROSU)2 ATHENA3
SESSĠZ KĠġĠLER4
HERMES AREOPAG HAKĠMLERĠ ATĠNA HALKI
SAHNE5 Delphoi’de APOLLON tapınağının önü. Delphoi Rahibeleri girer, tapınağın kapılarına yaklaşır. DELPHOİ RAHİBELERİ - Bu duada, ilk evvel, adını andığım bütün tanrılar Kahin Toprak ana; ardından Themis, İkincisi annesinin kehanet tapınağında oturan Gerçeğin söylenmesini sağlayan. Ardından, onun inayetiyle tutsak edilmeyip izin verilen, Bir başka çocuğu Toprağın, oturuyor oradaTitan Phoebe. O, sonraki zamanlarda Tahtını doğum hediyesi olarak bir tanrıya verdi, Özünde Phoebe’nin adını taşıyan Phebus’a. O, gölden ve Delos’un adasının sırtlarından Pallas’ın Attika’sının kıyılarına; gemilerin evine Dümen kırdı; ardından oradan geçip Bu toprağa, Pamassus’un tapınağına geldi. Ve orada, ona korkuyla hürmet ederek Hephaestus’un soyunun çocuklarına gitti Kutsal yolun işçileri, eskiden dağ bayır olan yerleri Düzleyip düzeltenlerdi onlar. Ve bütün bunlar, ve bu toprağın Baş Kralı Delphos Bu evi verdi ona onurlu bir şekilde. Ve Zeus onun yüreğine bir kahin ruhu koydu, Ve ona üzerinde oturduğu bu tahtı verdi. Tapınağın dördüncü kahini, ve, ulu Loksias Efendisi Zeus’un kararlarını seslendirir. Duamda adını andığım bu tanrılar Ve onlardan sonra onurla, tapınağın Koruyucusu Pallas’a kadar, ve daha küçük Tanrıların ayaklarının dolaştığı ve vahşi kuşların Uğrağı olan derin mağarada, Korsika Adası civarında yaşayan Nimfe’ler, Ve orada, çok iyi tanıdığım Bromius Bakha yaşar, Tanrılığı sırasında Maniad’larını yöneterek Pentheus’u ölüm tuzağına düşürdü, tazıların arasında
bir tavşan gibi parça parça ettiler onu. Ve son olarak, Pleistos nehrinin kaynakları, Poseidon’un kudreti, En yüksek Tanrı, büyük ve muzaffer Zeus, selamlarım sizi. Bu sözlerden sonra tahtta Alıyorum bir kahin olarak yerimi. Tanrılar her zamandan daha Kutlu kılsınlar bu kez giriĢimimi. Kuraya göre sıra kimdeyse Girsin içeri. Tanrıların ihsan ettiği Gerçekleri söylerim ben sizlere.
(Tapınağın içine gider; kısa bir aradan sonra büyük bir korkuyla döner) Korkunç Ģeyler bunlar, göze, söze gelmez. Gitmeye zorluyor gördüklerim Beni bu kutlu yerden Ayakta duracak gücüm bile kalmadı, Ellerim üzerinde sürünüyorum, Bacaklarımda derman yok. ÜrkmüĢ yaĢlı bir kadın, Küçük bir çocuğa benzer. Usulca yaklaĢıyorum taçla süslü Ġçine kutsal tapınağın ve tam Göbeğinde dünyanın, kaçakların sığınağında Elleri kanlı, lanetlenmiĢ bir adam Görüyorum; bir elinde kından taze ÇıkmıĢ bir kılıç, diğerindeyse Bembeyaz yünlere sarılı, Büyük bir zeytin dalı. Etrafına garip kadınlar toplaĢmıĢ Bu adamın –sandalyelerde uyuklayan. Kadın değil, hayır, Gorgonlar mı demeli6 Daha çok Gorgonlara benziyor bunlar.
Bunları daha önce süslü biçimler içinde görmüştümKanatlı Harpiler Phineus’un sofrasından yiyecek kapıyorlardı, Ama bunlar kanatsız, siyah, Göz iğreniyor baktıkça. Soluğum kesiliyor – kimse yaklaşmasın bunlara – Zehirli kinlerinin lanetli damlaları sızıyor tenlerinden: Ve üzerlerindeki giysileri hiç kimse kralların heykelleri önüne Ve insanların evlerine getirmeye cesaret edemez. Ben böyle başka bir kabile bilmiyorum Böyle zalim bir lejyondan gelen; Dünyadaki hangi toprak Zarar görmeksizin böylesi yaratıklar üretebilir ve Acı çektiğini, ölüm getirdiğini itiraf edebilir. Ama bundan sonrası için, bütün bu şeyler Tapınağımızın efendisi kudretli Loksiasa Bir şikayet olsun: sağaltıcı ve kahindir o, Alametlerin yorumlayıcısı, diğer evlerin Temizleyicisidir; şimdi izleyin kendi evini temizleyişini.
(Dışarı çıkar. Orta kapılar açılarak tapınağın içini gösterir. ORESTES ortadaki sunağa sıkı sıkı yapışmıştır. ERİNYS’ler yakın bir mesafede uyumaktadır. APOLLON ve HERMES tapınağın içinde belirir.)
APOLLON
- (Orestes’e) Ey, seni sonuna kadar terk etmeyeceğim Şimdi senin için zor zamanlar, başka zor günler de olacak Ben senin koruyucunum, ve senin düşmanların Amansızca karşı koyuyor bana: bak onlara Bu açgözlü canavarlar, benim hünerimle zapt edildiler Görüyorum, uykuya dalmışlar, ki bu yaşlı acuzelerin Çirkin ve pörsük bekaretine ne insan ne de hayvan yanaşmaz. Evet, kötü doğmuş bunlar, kötü ölecekler Yaşadıkları yer olan Tartarus’un karanlık uçurumu kötü Ve hem insanların hem Olimpos’lu tanrıların Nefret ettiği yaratıklar bunlar.
Sen yine de kaç onlardan, durma! Pes etme yorgun gövdene! Ayağının bastığı Her yerde, karada, adada Denizde, onlar senin hep peĢinde. Bunlara göğüs gerecek Ve zamansız yorgun düĢmeyeceksin. Pallas’ın Ģehrine yürü, Tanrı’nın Sureti önünde yere at kendini, Kucakla onun resmini. Orada Bir mahkeme bulacağız. Yaptıkların için yardım bulacağız. Öğüt ve yumuĢak sözlerle Azat edileceksin acılarından. Değil mi ki ben sana ananı öldür dedim.
ORESTES
- Efendim Apollon! Neyin haklı, Neyin haksız olduğunu bilirsin sen. Bana da özen göster. Her Ģeyin üstesinden geleceğine hiç Ģüphem yok.
APOLLON
- Unutma! Kalbinde yer olmasın hiç korkuya. (Hermes girer)7 Ve sen, aynı babanın kanını taĢıyan KardeĢim Hermes, koru onu! Adına Layık Ģekilde eĢlik et yolda ona. Kol kanat ger bu kaçağa. Kanun kaçaklarının8 haklarını Zeus bile korur.
(Apollon, Hermes ve Orestes dışarı çıkar. Klytemnestra’nın hayaleti yükselir.)9
KLYT. HAYALETĠ
- Daha uyuyun siz, uyuyun! Ne iĢime Yararsınız ki uyursanız? Bütün Diğer ölülere rezil ettiniz beni!
Ölüler arasında da biliniyor Bir cinayet iĢlediğim. Adım çıkmıĢ Sürükleniyorum oradan oraya. En yakınlarının elinden Bunca eziyet çekmiĢ beni Nasıl da suçluyorlar, bilseniz. Tek bir tanrı bile ilgilenmiyor Ana katilinin elinden ölen benimle. ġu yaralarıma bakın, bakın da Uykunun ıĢığıyla görün Açık gözle göremediğiniz kaderi. Az mı pay aldınız sunaklarımdan; Ġçecekler, bal, su ve Gecenin geç vaktinde ocağın Üzerindeki ateĢte lezzetli Yiyecekler. Ancak Ģimdi Nankörce çiğniyorsunuz bütün Bu geçmiĢin adaklarını. Bir Ceylan gibi sıçrayarak Kaçıyor o; zahmetsizce çıktı da Ağlarınızdan, dönmüĢ üzerinize gülüyor. Dinleyin! Ruhum hakkı için konuĢuyorum! Uyanın ey yeraltının Tanrıçaları! Ben, artık yalnızca bir hayal olan Klytemnestra çağırıyor sizi! Uyanın! (Erinys’ler rüyadaymıĢ gibi vahĢice mırıldanır) Ġnleyin ya inleyin! O çoktan Kaçtı, buralardan uzaklaĢtı. Bana dost olmayanları Yüksek güçler koruyor. (Erinys’ler önceki gibi mırıldanır) Çok derin uykudasın, dertlerim Seni ilgilendirmiyor. Orestes, beni, öz anasını öldüren kaçtı! (Erinys’ler ĢaĢkın bir çığlık atar)10 Uykudasın hâlâ! Davranıp kalksana!
Ne iĢe yararsın sen Hayırsızlık getirmekten baĢka. (Erinys’ler bir çığlık daha atar)11 Heyhat! Uyku ve dermansızlık el ele verip Korkunç ejderhanın gücünü çaldılar.
ERĠNYS’LER12
- (Daha ateĢli ve gürültülü Ģekilde bağırarak) Yakalayın! Kovalayın! Tutun!
HAYALET
- Avı rüyanda kovalamaktasın Ġz süren bir köpek gibi. Havlayarak aralıksız. Ne iĢe Yarar bu? Kalk! Yenilme yorgunluğa! Uykunun kollarında, unutma Olup biteni ve bu haklı Sitemim bozar inĢallah rahatını. Aklı baĢında olana bir Diken gibi batar bu sözler. Kanlı nefesinizi üfleyin peĢinden! Karnınızdaki ateĢle yakın, Kurutun onu! Haydi düĢün peĢine! Kalkın, kovalayın, yok edin onu! (Hayalet iner)13
BAġ ERĠNYS14
- (Uyanarak) Uyan ve uyandır Ģunları! Seni ben uyandırıyorum. Uyuyor musun? Kalk haydi! Kalk! At üzerinden uykuyu! Biz de bilelim, bu söylenenlerde Gerçek payı var mı?
ERĠN. KOROSU15
- (ġarkı söyleyerek, 1. strofe) - Dayanılmaz acılar çekiyoruz biz! - Dayanılmaz dertler!
- Ağdan çıkıp da kaçtı av! - Avımı kaçırdım uykuya yenilip! Bir hırsızsın sen, ey Zeus’un oğlu! (1. antistrofe) - YaĢlı Tanrıçalara karĢı gelip sen Küstah delikanlı, ana katilini Koruyorsun. Bir tanrı olarak Ana katilini bizden çalıyorsun! Bu nasıl adalet böyle? (2. strofe) - Bir sitemle uyandım rüyamdan Kalbimin ta derinliklerini acıtan, Arabacının atı kamçıladığı gibi. ĠĢkencecinin kırbacı inip kalkıyor Üzerime ve ben soğuk terler döküyorum Her seferinde. (Antistrofe 2) - ĠĢte böyle genç Tanrılar, Ġktidar adaletten daha öncelikli gözlerinde. Ancak üzerinde oturduğun taht Kan içinde. Tahtının ayak ucunda Dünyanın göbeğinin baĢını görüyorum, Damla damla kirlenmiĢ Suçluluğun kanıyla. (Strofe 3) - Kendi isteği ve Eliyle kirletiyor baĢ kahin Kendi kutsal ateĢini, Tanrıların Adaletine karĢı durup Sayıyor insanları ve Aldatıyor ezeli kuvvetleri.
(Antistrofe 3) - Beni de yaraladı ancak Kurtaramaz ne ypasa onu Yerin derinliklerine da kaçsa, Nafile, saklanamaz. Nereye Giderse gitsin kafasının içinde Yeniden yeniden doğacaktır Bir intikam meleği. (APOLLON tapınağın içinden çıkarak girer) APOLLON
- DıĢarı! Çıkın çabuk bu kutsal yerden! Buyruğum budur! BoĢaltın Rahibe ait daireyi, zaman Kaybetmeden, yoksa kanatlı beyaz Yılan çıkıp altın yayımdan Isırırsa sizi, acıdan siyah insan köpükleri Akar ve ölülerden emdiğiniz kanlar dökülür Ağzınızdan parça parça. YakıĢmaz bu eve yaklaĢmanız sizin. Siz kafaların kesildiği, gözlerin Oyulduğu, insanların öldürüldüğü, Delikanlıların iğdiĢ edildiği, taĢlamaların, Kazığa oturtmaların olduğu yere aitsiniz. Bu sebepten değil mi ki Bütün tanrılar iğreniyor sizden? Her Ģeyinizle ele veriyorsunuz kendinizi. Kan kokan arslan inleri Size uygun evler. Kahin’in kutsal Bölgesinde dolaĢmamalı böyle Korkunç görüntüler! DıĢarı! Çobansız çıkın çayıra! Hangi Tanrı böyle bir sürüye Ġyi niyet ve sevgi besler ki!
KOROBAġI
- Ey yüce Apollon! Bir de beni dinlesen!
Sen suç ortağı değilsin bütün olup bitende. Hayır, sen suçlunun ta kendisisin bu iĢlenen cinayette.
APOLLON
- Ne demek istersin? KonuĢ bakalım biraz daha.
KOROBAġI
- Senin dilin emretti yabancı konuğa Anasını öldürmeyi.
APOLLON
- “Babanın intikamını al” dedim ben ona. Nasıl demezdim ki?
KOROBAġI
- Böylece taze cinayeti korumana aldın.
APOLLON
- Bu eve gelmesini söyledim ben ona.
KOROBAġI
- Eh, gelirken biz de eĢlik ettik ona, Ne söyleniyorsun bize?
APOLLON
- Çünkü benim evime yakın gelmek DüĢmez size.
KOROBAġI
- Tam da bu bizim iĢimiz, görevimiz.
APOLLON
- Göreviniz mi? Hem de bayağı bir hak talep ediyorsunuz?
KOROBAġI
- Ana katilinin peĢindeyiz.
APOLLON
- Kocasını öldüren kadına ne demeli?
KOROBAġI
- O kan bağına ihanet etmedi ki.
APOLLON
- Büyük muzafferler yüce Hera ve Zeus’un16 Onurlandırdığı gerçeğe nasıl karanlık Bir saygısızlık ve saldırı bu? Evet, böylece Ölümlü insanların sevinç tanrıçası Afrodit’e de saygısızlık bu. Şunu bil ki, evlilik yatağının üzerinde Kadın ve erkek için Dike bekçi durur Evlenme yemininin kutsallığını yüceltir. Bu yüzden eşlerini katledenleri Böyle kolay affederken, gazap gözlerinizi Onlara çevirmezken, annesini öldüren Bu adamı ölümüne takip etmeniz adil değil. Belli değil ne istediğin senin, Gazap gösteriyorsun bir cinayete Diğerindeyse suçlu bile görmüyorsun. Pallas’a düĢer bu kavgada hakemlik etmek!
KOROBAġI
- PeĢini bırakmam ben o adamın, sonsuza dek!
APOLLON
- Peki, düĢ peĢine ve daha çok dert topla baĢına.
KOROBAġI
- Sana olan saygımı azaltma bu sözlerle.
APOLLON
- Sende benim kabul edeceğim saygı yok!
KOROBAġI
- Tabii, senin onurun Zeus’un tahtından gelir. Bense ana kanlarının kokusunun peşinden gidiyorum. Bir avcı gibi köpeklerle sürüp izini Getireceğim o kanunsuzu adaletin önünde. (Koro Orestes’in peĢinden gider)
APOLLON
- Bana sığınana yardım edip Koruyacağım onu; ne Tanrılar
Ne de ölümlüler affetmez beni Zorda bırakıp terk edersem onu. (Tapınağın içine gider.)
(Sahne Atina’ya değiĢir. Arkada Akropolis’in üstünde ATHENA tapınağı; tanrıçanın heykeli ortada durmaktadır. ORESTES heykeli sıkıca tutmaktadır.)
ORESTES
- Tanrıça Athene! Apollon’un17 emriyle Geldim sana. Kabul et bu günahkarı Huzuruna. Af dilenmeye gelmedim, Kanlı değil ellerim. Çoktan suçum Azaldı, yollarda, Ģehirlerde, karada Ve denizde katlandıklarımla. Apollon’un kahin sözüne inançla, YaklaĢıyorum evine ve kutsal resmine. Ey yüce Tanrıça, resmini kucaklıyor Ve mahkemenin kararını bekliyorum. (Köpekler gibi av koklayarak Erinys’ler girer)
KOROBAġI
- Doğru yoldayız. Ġzini bulduk. Kendini sessizce ele veren sessiz iĢaretleri, Kan izlerini dinle yeter. Bir av köpeğinin Yavru bir geyiği kovaladığı gibi Ġzini sürüyoruz dökülen her kan damlasının. Nefes nefese kaldım bu kovalama sırasında. DolaĢmadık, aramadık hiçbir yer bırakmadım Yeryüzünde. Kanatsız uçtuk denizlerin üzerinden Gemilerden daha hızlı. Burada Bir yerlerde gizli o Ģimdi. Ġnsan kanının kokusu geliyor burnuma.
KORO
- (ġarkı söyleyerek) Aç gözlerini ve dikkatle bak çevreye Ki kaçmasın yine elimizden ana katili! Burada ve koruma altında o.
Ölümsüz Tanrıça’nın resmine dolanmıĢ Kolu. Böyle çıkıyor mahkemenin önüne. Ancak hiç mahkeme olmamalı. Yere Akan ana kanı gitti gelmez bir daha. Ġzin ver ki içelim bu canlının Kırmızı suyunu vücudundan. Senden çıkaralım iğrenç içeceğimizi Canlı canlı yiyecek ve çekeceğiz seni Karanlıklara, böyle acılarla ödeyeceksin ĠĢlediğin cinayeti. Orada kendin gibi, BaĢka ölümlüler de göreceksin. Ya Tanrılara ya dostlarına ya da Ana babalarına ihanet etmiĢ. Ve herkes hak ettiğini bulacak sonunda. Ölümlülerin haĢmetli hakimi Hades’in derinliklerinde, her çabayı görüyor Ve kaydediyor sonsuza dek! ORESTES
- Dertlerin okulundan geçtim ben ve Çok çeĢitli ceza tanıdım, hem öğrendim de Ne vakit konuĢmalı, ne vakit susmalı. Ancak bilge bir öğretmen Bu konuda konuĢkan olmamı Tembihledi. Ellerime bulaĢan kan Uyuyor. Rengi soldu artık ve Anamı öldürmenin suçundan Arındırıldım ben çoktan. Apollon’un Ocağına diz çöktüğümde tazeydi Daha, ancak domuz kurbanlarıyla Soldu Ģimdi. Uzun sürer sözüm, Ta baĢından anlatsam her Ģeyi, Tanıdıklarımın tekine bile zarar vermedim. Zaman her Ģeyi temizliyor. Ve Ģimdi Sofu ağızdan sesleniyorum. Bu toprakları Yöneten Athena’ya, gelsin yardımcı olsun diye. Tek bir silah kullanmadan sahip olacaksın bana
Ve tüm Argos halkına Sonsuza dek savaĢ arkadaĢı olarak, Libya’da da olsan, Triton nehrinin kıyısında da Duruyorsa da, koĢuyorsan da, ya da Phlegra18 ovasında seninkilerle savaĢtaysan bile, Gel buraya! Tanrılar çok uzaktan da Olsa, duyar yakarıĢları – Gel Kurtarıcım ol benim, yardım et bana. KOROBAġI
- Seni ne Apollon’un ne Athena’nın gücü Kurtarabilir mahvolmaktan. Kaybolmuş ve bir baĢına Kansız bir gölge gibi dolaĢacaksın. Kalbinin tek bir sevinç bile bulamayacağı Yerlerde. Cevap vermiyorsun demek, AĢağılıyorsun sözümü. Sen ki Benim için beslendin ve bana Adandın canlı canlı, kesilmeden sunak TaĢında, benim ısırığıma sunuldun? Dinle Beni sarıp sarmalayan Ģarkıyı.
KORO19
- Haydi! Kapatın halkayı! O uğursuz Ģarkıyı söylemeye Can atıyor içim. Ölümlülere Paylarına düĢen kaderi bildirelim. Hızlı kararlarla övünürüz biz. Elleri temiz olana dokunmaz Bizim öfkemiz, tehlikesizce yaĢar O hayatını. Ancak bir günah iĢlerse Bir adam, iĢte Ģuradaki gibi. Ve kanlı ellerini saklarsa O zaman haklarız Ģanlı olarak ayağa Ölülerin yanında ve geri almak için Dökülen kanı, yok olmamak üzere Çıkarız ortaya. (1. Strofe)20 Ey beni doğuran ana, Gece ana. Körleri ve
Görenleri cezalandırmak için doğurdun beni, Duy beni! Letos’un oğlu ġanımı aldı elimden Ana kanı dökmenin cezasını çekecek Kurbanlık tavĢanı elimizden alıyor. Kurbanı bulsun bu Ģarkımız: ġaĢkınlık! Dağınıklık! Delilik! Erinys’lerin ağzından akan Bu Ģarkı, ruhu zincire vurur Ve insanın vücudunu kurutur. Doğduğumuzda bize Ģöyle buyruldu: Tanrıların yönetiminden uzak durun. Kimse PaylaĢmıyor bizle lokmamızı. Beyaz Giysileri kader yasakladı bana. Soy sop çökertmeyi seçtim kendime; Kim ki Ģiddetle el kaldırır Bir dostuna, onun peĢine düĢeriz biz. Kuvvetli de olsa kurtulamaz Kanı kanla ödemekten. Bu dertleri uzak tutmak için sizlerden, Çabalayıp dururuz zahmet olmasın Tanrılara Ģimdi de mahkeme kurmak Zeus soyumuzdan nefret eder Ve uzak tutar bizi evinden. Soy sop çökertmeyi seçtim kendime; Kim ki Ģiddetle el kaldırır Bir dostuna, onun peĢine düĢeriz biz. Kuvvetliyi de zayıflatırız biz, Kimse kurtulamaz kanı kanla ödemekten. Göklere kadar ün salmıĢ da Olsa bir kimse, eriyip kaybolur, Yerde, yaklaĢtıkça biz dans Ederek halka halinde, siyah giysilerimizle, Ta yüksekten atlayıp, hızla Basarım ayağımın ucunu yere.
Eli ayağı tutmaz olur Kaçmak isteyenin – Korkunç bir ĢaĢkınlık. (. . .)21 (Athena girer) ATHENA
- (. . .) Ve Ģimdi topraklarımda Garip bir kalabalık görüyorum. Korkuyor değilim, ama gözlerim ġaĢırmakta. Kimsiniz siz? Ġkinize birden sesleniyorum, Resmimin önünde durmuĢ yabancıya, Ve yeryüzünün hiçbir soyuna Benzemeyen sizlere. Ne Tanrılar Arasında gördüm sizi, ne de Ġnsan benzeri Ģekliniz. Ancak Kusursuz olanın övünmesi Hiçbir yasaya sığmaz.
KOROBAġI
- Kısaca anlatayım her Ģeyi, Zeus’un kızı! Bizler Gecenin doğurduğu korkunç çocuklarız, Lanet yeraltının evindeki adımız.
ATHENA
- Soyunu, ününü duymuĢtum senin.
KOROBAġI
- Evet, ve haklarımı öğreneceksin birazdan.
ATHENA
- Açık seçik söyle de iyice anlayayım.
KOROBAġI
- Ġnsan katillerini kovalarız evlerden.
ATHENA
- Nereye kadar takip edersin katili?
KOROBAġI
- Kalbini hiçbir sevincin dolduramayacağı yere kadar.
ATHENA
- Bu adamı da mı kovalayacaksınız oraya?
KOROBAġI
- Anasını öldürmeyi görev ve hak bildi.
ATHENA
- Bir baĢkasının korkusuyla mı yaptı bunu?
KOROBAġI
- Hangi korku ana katili edebilir ki kiĢiyi?
ATHENA
- Burada iki taraf var. Hikayenin ġimdiye dek tek yarısını duyduk.
KOROBAġI
- Yemin etmekten kaçıyor besbelli.
ATHENA
- Haklılık taslayıp haksız davranıyorsunuz.
KOROBAġI
- Ne demek bu? Bilge sensin, anlat bana.
ATHENA
- Haksızın kazanmasına neden olmamalı bir yemin.
KOROBAġI
- O zaman mahkeme et onu ve adilce karar ver hakkında.
ATHENA
- Demek kararı bana bırakıyorsunuz?
KOROBAġI
- Pek tabii! Hak ettiğin saygıyı gösteriyoruz iĢte.
ATHENA
- Senin söyleyeceklerin ne yabancı? KonuĢ! Nereden gelirsin, kaderin ne, hangi soydansın! Ve sonra bu suçlamalara karĢılık ver, Mademki gelip haklı buldun kendini, Ocağımın yanında, resmimin karĢısında Oturup yardım istersin. Her soruma Cevap ver, açıkça.
ORESTES
- Athena, efendimiz! Önce son sözlerinin Arkasındaki Ģüpheyi at kalbinden Lanetli değilim artık ve resmine Suçlu ellerle yaklaĢmıĢ değilim. Sana bunu temin ederim. Yasa der ki: Kan döken ses çıkarmasın, Ta ki genç kurbanlık bir hayvanın Temizleyen kanıyla yıkanana kadar bütün Vücudu. Bense çoktandır cezamı Çektim. Birçok evden, yoldan Nemli patikadan geçtim. Bu sözler yetsin Ģüpheni Yok etmeye. Ve Ģimdi Daha fazla beklemeden, söyleyeyim Soyumu da: Argos’luyum ben. Agamemnon, tanırsın, benim babam
Denizcilerin baĢ kaptanıydı. Onunla Birlikte Ġlyon22 Ģehrini, Truva ġehri yaptın sen. Eve döndüğünde ġerefsiz ölümle öldü. Kara Niyetli annem, pırıltılı ağlarla Yakalayıp, banyoda öldürdü Onu. Sürgünde yaĢayan ben de Dönüp eve, inkar etmek istemem, Öldürdüm beni doğuranı. Ama Apollon suçu paylaĢıyor benimle. Babamın intikamını almazsam Çok acılar çekeceğimi söyledi Bana. Haklıyı haksızı sen bul Çıkar ortaya. Tümüyle Senin ellerinde kaderim. Ne Dersen hepsi kabulüm. ATHENA
- Herhangi bir ölümlünün Çözebileceğinden çok karıĢık Bir durum bu. Bana bile düĢmez Mahkeme kurmak, intikam Ġçin kan aktığında. Ancak sen ki Adaletin buyurduğu gibi arınmıĢ Gelip evime, kirletmedin eĢiği, ve Yardım istedin gerektiği gibi, Senin önemin yüksek gözümde. Ancak bu yaratıkları da kolay Değil geri çevirmek. Eğer ki Zaferle çıkmazlarsa bu kavgadan Nefretlerinin zehri damlayacak Toprağa, dayanılmaz acılar Saracak ülkeyi. ĠĢte böyle Gitseler de kalsalar da uğursuzluk Getirecekler baĢımıza, bilmiyorum Nasıl yardım etmeli. Ancak Bu soru bana kadar geldiğine göre
Yeminli hakimler seçeceğim Bu cinayet için, ve onların Düzenini yerleĢtireceğim dünya. Seçene kadar ben en değerlilerini VatandaĢların, bu duruma hakimlik Etmek için, siz de Ģahitlerinizi toplayın, inandırıcı deliller Çıkarın, yeminler bulun suçlamalarınızı Doğrulamaya. Adil karar verecek seçilenler Ettikleri yemine bağlı kalacaklar. (Athena çekilir) KORO
- (ġarkı söyleyerek, 1. Strofe) Yeni bir yasa, alt üst Eder her Ģeyi, eğer ana katilinin Hakkı ve kokuĢmuĢluğu galebe çalarsa, Örnek alır tüm ölümlüler Bu kararı ve hafife alırlar Birlik olup bizim düzenimizi. Böyle giderse eğer Çocukların elinden çekeceği Var, ana babaların bundan gayri. Çünkü hıĢmımız izini sürmeyecek Artık bu tür suçların. Gözcülük edemeyecek insanlara. Her türlü cinayet serbest kalacak. (1. Antistrofe) Ağızdan ağza dolaĢacak KomĢuların hikayesi, herkes birbirine Soracak “Nedir bunun çaresi?”, ancak Her türlü çare boĢa, sonunu Getirmez bu cinayetlerin. (2. Strofe) Kaderin elinde tutsak, Bağıramayacak artık kimse: “Dike, Erinys’ler gelin!” diye. Analar, babalar yakında
Taze acılarla karalar bağlayacaklar, Eğer bir kararla çökerse adaletin evi. (2. Antistrofe) Korku sofu yapar genelde insanı, Bütün kalplerde gözcü olarak Oturmalı. Bilgeliğe giden yol Zorluktan geçer. Kim ki kalbinde Eser kalmamıĢtır korkudan, Ġnsan olsun, Ģehir olsun, Kaçınmaz adaletsiz davranmaktan. (3. Strofe) Ne baĢıboĢluktan, ne de Kölelikten yana ol. Hep Orta yolu bul ki Tanrı kuvvet Ġhsan etsin sana. Atasözü der ki: Hayırsız düĢüncenin çocuğudur Günahlar. Ancak sağlıklı düĢünceden Bolluk ve refah çıkar. (3. Antistrofe) Demek istediğim Ģu: sakın Adaletin kapısına düĢmekten! Ġtmeyesin sakın onu ayağınla Çünkü mutlaka cezanı çekersin, Ve yakındır sonun böyle Davranırsan. Her Ģeyden önce Ana babanı say. Ve eğer Bir yabancı gelirse kapına Saygıyla karĢıla onu. (4. Strofe) Bir zorunluluk olmadan adil Davranan, serpilip geliĢir ve Tamamen yok olmaz hiçbir zaman. Ancak zorbalıkla Gemisini dolduran yakında görecektir Yolculuğun sonunu. Yelkenleri yırtılıp
Gemisinin direği parçalanınca fırtınada. (4. Antistrofe) BağırıĢını kimse duymayacak O gürültüde. Tanrı bakıp da bu yakarana Gülecek. Bağırmasını kesip Boyun eğecek çaresizliğe, gemisi Burnu dönmeyecek. Eski günlerin Talihi, varlığı, adaletin kayalıklarına Bindirip kimse görmeden, kimse Üzülmeden batıp gidecek. ATHENA
- (ON ĠKĠ ATĠNA YURTTAġI ile girer. Büyük bir kalabalık takip eder) Görev baĢına haberci23! Halka sahip ol Göğe borazanlar çalsın ve Herkese haber salınsın! Hakimler yerlerini alınca susmak Gerek ki duysun koyduğum yeni adeti Bütün Ģehir unutmamacasına, Ve öğrensin verilecek adil kararı. (Apollon girer)
KOROBAŞI24
- Apollon! Sen kendi bölgende konuĢ! Ancak bu kavgada senin de payın vara, konuĢ o zaman!
APOLLON
- Ben bir Ģahit olarak çıkıyorum karĢınıza, çünkü Gördüğünüz bu adam yalvararak YaklaĢtı evimin ocağına ve iĢlediği Cinayetin suçundan çoktan arındırdım Ben onu ve kaldı ki anasını öldürmeye Zaten ben zorlamıĢtım onu. BaĢlayın Ve bildiğiniz gibi karar verin.
ATHENA
- (Koroya) Söz sizin. Mahkemeyi açıyorum. Davacı önce anlatsın bize Neler olup bittiğini.
KOROBAġI
- Bakmayın kalabalık olduğumuza, fazla sürmez sözlerim.
(Orestes’e) Tek tek cevap ver her soruya Usul olduğu üzre: Öldürdün mü Anneni? Önce onu söyle. ORESTES
- Evet, öldürdüm, ama bunu hiç inkar etmedim ki.
KOROBAġI
- Üç düşüş güreşin sonunu belirler25 ĠĢte bu birincisiydi.
ORESTES
- Daha yerde bile yatmazken ben Nasıl da övünüyorsun sen.
KOROBAġI
- Ġtiraf et Ģimdi de, Nasıl iĢledin cinayeti?
ORESTES
- Çekip kılıcımı kınından Kesiverdim gırtlağını.
KOROBAġI
- Peki, kim sürükledi bu cinayete Seni? Kim akıl verdi sana?
ORESTES
- Bu Tanrı’nın kehaneti ġahidimdir kendisi benim.
KOROBAġI
- Kahin mi seni ana katili olmaya sürükledi?
ORESTES
- Evet! ġu ana kadar da Lanet etmiĢ değilim kaderime.
KOROBAġI
- Çok yakında kararı duyunca, edeceksin ama.
ORESTES
- Umudum var26, babam yardım gönderecek mezarından!
KOROBAġI
- Anasını öldüren umut mu bağlıyor ölülere?
ORESTES
- Çifte utancın iĢaretini taĢıyordu o.
KOROBAġI
- Bunlar nasıl sözler? Açıkla bakalım hakimlere.
ORESTES
- Benim babamı, kendi kocasını öldürdü o.
KOROBAġI
- Ama sen yaĢıyorsun! Senin Cinayetinle cezasını çekti o.
ORESTES
- Peki neden kovalamadınız
Onu da benim gibi hayattayken? KOROBAġI
- Öldürdüğü adamla kan bağı yoktu onun.
ORESTES
- Ben anamla aynı kandan mıyım?
KOROBAġI
- Zavallı cinayet kurbanı, kemerinin Altında taĢımadı mı seni? Ananın kanını Ġnkardan mı gelirsin?
ORESTES
- ġahidim ol Apollon, haydi Sen söyle haklı değil miydim Öldürmekte onu? Çünkü inkar Etmiyorum onu öldürdüğümü. Ancak söyle artık sence bu cinayet Haklı mıydı, haksız mıydı, karar ver de Ben de söyleyeyim Ģunlara.
APOLLON
- Size sesleniyorum Athena’nın seçtiği kurul: Orestes haklıydı. Kahin olarak hayal Nedir bilmem ben. Bugüne kadar Ne bir kadın, ne bir erkek, ne de Bir Ģehir hakkında, Zeus’un bana Emrettiğinin dıĢında tek bir kehanet Çıkmadı ağzımdan. DüĢünün, Nasıl bir kuvvete sahip böyle Bir haklı sebep. Babamın Kararına boyun eğip usulca, Çünkü hiçbir yemin kuvvetli Olamaz Zeus’tan.
KOROBAġI
- Yani demen Ģu ki, Zeus’un Zoruyla Orestes’i yolladın Anasının üstüne, babasının Ġntikamı peĢinde?
APOLLON
- Tanrı’nın hediyesi asaya sahip Yüksek soydan birinin Amazonlar misali tek bir Ok bile atmamıĢ bir kadının
Elinden olması olur Ģey mi? Bakın dinleyin, sen Pallas, Ve onun seçtikleri, oylarıyla bu Kavgada sonuç belirleyecek olanlar. Her Ģeyin iyi gittiği savaĢtan Evine dönmüĢtü. Güler yüzle KarĢıladı onu kadın. Ama Yıkanmak için küvete girdiği Anda, bir manto atıverdi üzerine, Sonu gelmez ipler arasında Öldürdü gemilerin baĢ kaptanını. Biliyorsunuz iĢte Ģimdi Adamın baĢına gelenleri. Kadını da anlattım sizlere, Bu konuda karar sahipleri. KOROBAġI
- Demek çok dokundu Zeus’a Öldürülen bir babanın kaderi, Ama yaĢlı Kronos’u zincirlere Vurdurmadı mı kendisi? Bu nasıl bir çeliĢki? Duydunuz hepiniz, Ģahidimsiniz.
APOLLON
- Sizi canavarlar, lanetliler sizi! Zincirler çözülebilir istenirse, ancak Toza karıĢan kan, cana Döndürülemez bir daha. Ölen Ġçin dönüĢ yok geri. Nefesini hiç de zorlamadan Her Ģeyi yöneten, Yerin göğün hakimi babam, ölüleri Canlandırmak için yeniden, Hiçbir sihirli söz yaratmadı.
KOROBAġI
- UğraĢ bakalım, nasıl kurtaracaksın onu! Ana kanı döken, Argos’a dönüp de yerleĢebilir mi Baba evine? Hangi sunak açıktı ona Halkın arasında? Ve hangi
Soyun kutlu suyunu kabul edebilir? APOLLON
- Bir sözüm daha var – sonra karar sizin! Ana dediğimiz kadın yapmaz Çocuğu. O yalnızca içinde TaĢır meyvayı, esas üreten Döl verendir. Ana, bir hancının Misafirini koruduğu gibi, Tanrıların Ġzniyle yalnızca korur kıymetli emaneti. Sözümün iĢte ispatı, ana Olmadan da baba olunur. ĠĢte burada Olympos’lu Zeus’un kızı, bir döĢün Karanlığında beslenmeden oluĢtu. Hiçbir Tanrıça’nın doğuramayacağı Güzellikte bir çocuk. Ben, Pallas Her zamanki gibi halkını ve ġehrini yüceltmek isterim senin. Bu Nedenle yolladım onu sana, yardımına Sığınmaya: sana her zaman Ve yedi kuĢak sadık bir Silah arkadaĢı olacak.
ATHENA
- Bitti mi sözünüz? Hak taĢıyla Karar vermeye geçelim mi artık?
KOROBAġI
- Elimizdeki her kozu kullandık, Kararı hakimlere bıraktık.
ATHENA
- (Apollon ve Orestes’e) Bana sitem etmemenizi nasıl sağlamalı?
APOLLON
- Duydunuz bizlerin sözlerini. Oyunuzu Verirken dostlar, kulak verin kalbinizdeki Yemine!
ATHENA
- Sözlerimi iyi dinleyin, Atinalılar27: Sizler ki ilk kez, dökülen Kan hakkında karar vereceksiniz Bu karar ileriyi de bağlayıcı olacak
Ege halkının hakimleri için. Toplandığımız bu tepede bir vakitler, Amazonlar karargah kurmuĢlardı, Nefretle, buradan saldırdılar Theseus’un üzerine. ġehre KarĢı yeni bir Ģehir kurup, Kurbanlar verdiler bu tepede Ares’e. ĠĢte o günden beri Areogapos’tur Bu tepenin adı. Gece Gündüz bu tepede durur Haksızlığa karĢı duran saygısı Ve korkusu halkın, Ġnsan eliyle kötülük katılmadıkça Yasalara, böyle durup kalacaktır da Burada. Çünkü suya çamur Katarsan saf olmaz yudumun. Efendisiz, baĢa buyruk yaĢamak Değil halkın isteği, ya da Korkuyu sürüp atmak Ģehirden. Çünkü korkuyu tanımayan, Adaleti de bilmez? Bu kutsal değeri saydıkça siz Emindir Ģehriniz ve ülkeniz, Hiçbir insanın emin Olamayacağı kadar, ne Ġskitler28 Ne de Pelops’lular bilmez bu güveni. Çıkar gözetmeyen hakimler kuruluna Söz olsun ki, dürüst ve dikkatli Gözeteceğim herkes uykudayken ben bu Ülkeyi. Halkımı ileride de koruyacağıma Söz verdiğime göre, Ģimdi Ayağa kalkıp, oy taĢlarını alın Elinize, ve unutmadan ettiğiniz Yemini, verin adil kararınızı. Söylenecek her Ģey söylendi!
(On iki hakim ileri çıkar, birer birer karar kupalarına gelirler; ilki oy kullanır, sonra diğerleri onu takip eder. KOROBAġI ve APOLLON sırayla konuĢur) KOROBAġI
- Ülkenize gelmiĢ bu karanlık yolculara, Saygısızlık etmemenizi salık veririm.
APOLLON
- Zeus ve benim ağzımdan çıkmıĢ kehaneti Göz ardı etmeyin, meyvasını çalmayın.
KOROBAġI
- Sana ne kan davalarından? Bu iĢe KarıĢtın ya, tek bir kehanet bile Çıkamaz artık ağzından.
APOLLON
- Yanıldı mı yani babam, ille Kent Ġksion’u29 günahtan arındırdığında?
KOROBAġI
- Tastamam öyle. Ancak hak Verilmezse bana, ağır bir yük Gibi çökerim bu toprakların üzerine.
APOLLON
- Ne yaĢlı, ne genç Tanrılar’da Saygınlığın yok senin. Bu mahkemenin mutlak galibi benim.
KOROBAġI
- Pheres’in evinde de aynı böyle yaptın, Moire’leri kandırıp, ölümlüleri ölümden kurtardın.
APOLLON
- Hata mı yani, bizi sayanlara Zor vakitlerinde yardım etmek?
KOROBAġI
- Sen bozdun eski yasaları SarhoĢ edip yaĢlı Tanrıça’ları Ģarapla.
APOLLON
- Ya sen bu mahkemeyi kaybedersen Tükürdüğün zehirden zarar gelmez artık kimseye.
KOROBAġI
- Biz zavallı yaĢlıları ayak altı etmek istiyorsun. Ancak bekleyeceğim kararı. ġehre Kızım kızmayacağımıysa henüz bilmiyorum.
ATHENA
- Son kararı söylemek benim görevim. Ben oyumu Orestes’e verdim. Beni doğurmuĢ bir ana yok,
Bir erkekten geliyor bütün varlığım, Bir evlilikten değil. Babamın Çocuğuyum ben. Onun için Evin efendisi, kocasını öldüren Kadının ölümü fazla üzmedi beni. Eğer eĢ sayıda çıkarsa oylar, Orestes kazanır o zaman. Haydi boĢaltın kapları, sayın Oy taĢlarını bu iĢe seçilmiĢ hakimler. (Birer hakim kupaların baĢına gelir) ORESTES
- Phoibos’lu Apollon! Nasıl bitecek bu kavga?
KOROBAġI
- Ey gece, kara anne, neler oluyor, görüyor musun?
ORESTES
- Son yakın, ya iple bitecek her Ģey, Ya da ıĢığa kavuĢacağım yine.
KOROBAġI
- Ya batacağız, ya da çok yükseleceğiz biz de.
APOLLON
- Çıkan taĢları dikkatle sayın, dostlarım, Ayırırken haksızlığa imkan vermeyin. Ufak bir dikkatsizlik Büyük uğursuzluk getirebilir. Tek bir taĢla getirebilir. Tek bir taĢla ayakta durur Ya da çökebilir bir ev.
ATHENA
- Beraat etti Orestes kan suçundan. EĢ sayıda taĢ çıktı, suçlayan ve aklayan.
ORESTES
- Ey Pallas! Evimin kurtarıcısı, Sayende geri döneceğim sürüldüğüm Baba evine. Denecek ki Hellas’ta “Pallas ve Apollon’un desteği Zeus’un isteğiyle, Argos’lu adam Yeniden yerleĢti baba evine.” Kusur etmedi babasının ölüsüne saygıda. Önem vermedi anasının yandaĢlarına. Ve ben, sana ve halkına
Yemin ediyorum eve dönmezden önce: Sonsuza dek hiçbir komutanı topraklarımın Bu Ģehre yaklaĢmayacak ve ordularınıza KarĢı ordu akını yapmayacak. Ölümümden sonra bile Sadık kalacağım yeminime, ola ki Çiğnemeye kalkan olursa onu, baĢa Çıkamayacağı felaketler salacağım üzerine, Korkunç kuĢlara yarı yolda Cesaretini çaldırtacağım, kaldı ki Eğer tutarlarsa bu yemini, ve Sayarlarsa Pallas’ın Ģehrini, silah KardeĢleri olarak, biz de unutmayız Onları. Sağlıcakla kalın! Sen ve ġehrinin insanları. Hiç tanımayın DüĢmana yenilmeyi ve mızrağı Zaferi hep hayır getirsin size. (Orestes ve Apollon çıkarlar.) KORO
- (ġarkı söyleyerek) Ah siz genç Tanrılar! Eski yasaları çiğneyip aldınız elimden. Kaldım ortada, Ģerefim iki paralık, hayırsız. Öfkem sonsuz bu topraklara. Acım geçsin biraz diye Zehirler akıtıyor kalbim Damla damla yere. Yaprakları ve çocukları öldürecek Bir ağ oluĢuyor bastığınız yerde. Ah ediyorum. BaĢka ne gelir ki elden? Büyük acılar hazırlayacağım Bu Ģehre. Ah! Biz, gecenin talihsiz Kızları, yanıyoruz baĢımıza gelen utanca.
ATHENA
- Dinle beni! Böyle ah, vah etmeyin! YenilmiĢ değilsiniz ki siz de. EĢ sayıda Oyla verildi karar, sizi kızdırmak
Ġçin değil, Zeus’un dileğini de Açıkça duyduk. Ve ta kendisi Kahinin gelip Ģahitlik etti, Orestes’in baĢına bir Ģey gelmesin diye. Bu topraklara dökmeyin nefretinizi! Kızmayın. Meyvayı dalında kurutan, Tahılı yakan zehri de kusmayın Bu topraklara, tanrıça ağızlarınızdan. Söz veriyorum sizlere, en iyi evlerinde Uyuyup oturacaksınız bu ülkenin. IĢıl ıĢıl, tahtlar üzerinde otururken Gören herkes kıskanacak sizi. KORO
- Ah, siz genç Tanrılar! Eski yasaları çiğneyip aldınız elimden. Kaldım ortada, Ģerefim iki paralık, hayırsız. Öfkem sonsuz bu topraklara. Acım geçsin biraz diye Zehirler akıtıyor kalbim Damla damla yere. Yaprakları öldürecek ve çocukları Bir ağ oluĢuyor bastığınız yerde. Ah ediyorum. BaĢka ne gelir ki elden? Büyük acılar hazırlayacağım Bu Ģehre. Ah! Biz, gecenin talihsiz Kızları, yanıyoruz baĢımıza gelen utanca.
ATHENA
- ġerefinizi çalmadı kimse. Abartmayın her Ģeyi böyle! Siz ki Tanrısınız, dert vermeyin Ġnsanların toprağına. Söze Ne gerek? Ben de güveniyorum Zeus’a. Ġçinde yıldırım kilitli odanın Anahtarı nerede, Tanrılar arasında Bir tek ben bilirim. Ama Buna gerek yok neyse ki. Efendice Boyun eğin bana ve son verin Meyva taĢıyan her Ģeye lanet
Yağdırmaya. VahĢi öfkenin Çılgın dalgalarına gem vur hele. Bana yakın olacaksın, herkesçe Sayılacaksın. (. . .)30 ATHENA
- (. . .) Horozlar gibi Birbirlerine düĢürme onları Ares’i sokup da aralarına El kaldırma birbirlerine hıĢımla. Kapıların dıĢında sürsün savaĢlar, Oralara gitsin ün peĢinde koĢanlar. Evimin içinde horozlar bile savaĢamaz benim. ĠĢte sana teklifim. Eğer iyilikse niyetin, saygın bir yurttaĢ olarak.
KOROBAġI
- Athena, efendimiz, nasıl olacak demiĢtin yerimiz?
ATHENA
- Her türlü acı ve yakınmadan uzak. Haydi kabul edin!
KOROBAġI
- Kabul ettim diyelim, nasıl bir Ģeref bekliyor bizi?
ATHENA
- Sana kurban vermeyen ev refah yüzü görmeyecek.
KOROBAġI
- Bu kadar kudretli mi olacağım?
ATHENA
- Sana saygıyla yaklaĢanı ben de mutlu edeceğim.
KOROBAġI
- Söz ver, sonsuza dek sürecek bu diye?
ATHENA
- Yapamayacağım bir Ģeyi söyler miyim hiç.
KOROBAġI
- Büyülüyor mu konuĢman beni? Kinim gittikçe azalıyor?
ATHENA
- Dostların da olacak burada yerleĢirsen.
KOROBAġI
- Nasıl bir Ģarkı söylememi istersin?
ATHENA
- Kusursuz mutluluk getiren bir Ģarkı söyle. Yerden fıĢkırsın, deniz dalgasıyla karaya vursun. Gökyüzünden yağsın ve rüzgarların önünde GüneĢin ıĢığıyla birlikte dolsun her yere Kısmet. Tarlaların, bahçelerin
Ürünü zengin, sonu gelmez uğurlar Doldursun Ģehri. Ġnsan tohumları da Boy atsın dert çekmeden. Kimin ki aklına uğursuz Fikirler doldu, hemen it onu. Nasıl sevinirse bir bahçıvan, Sağlıklı büyüyünce baktığı bitkiler, ĠĢte ben de öyle sevinirim, Tabam sağlıklı geliĢip Keder nedir bilmeden büyürse. ĠĢte sana düĢen görev bu. Bana düĢense, bütün halklar Arasında bu Ģehrin halkını Her savaĢtan zaferle çıkarmak. KORO
- (ġarkı söyleyerek) Pallas’da kalmayı severek kabul Ediyorum. Bundan gayrı kötülük Dilemem. Zeus ve Ares’in de oturduğu Bu Ģehre. Ölümsüzlerin değerli mücevheri, Kurtarıcısı, Hellas’ı yöneten yüce Güçlerin! Ġyilikler diliyor ve muĢtuluyorum: FıĢkıracak kara topraktan zenginlik Ve yükselecek güneĢin parıldayan ıĢığına doğru.
ATHENA
- (ġarkı söyleyerek) VatandaĢlarımın iyiliği için yapıyorum Bunu, anlaĢması zor bu Tanrıları YerleĢtirdim buraya. Bundan gayrı Ġnsanların her türlü iĢi onlardan sorula. Onların Ģiddetini üzerine çeken Hayat boyu katlanır Nereden geldiğini bilmediği dertlere. Yedi göbek önceki suçun Cezasını öder çocuklar, Sessizce yok ederler öfkeyle En çok övüneni bile.
KORO
- (ġarkı söyleyerek) Ağaçlara zarar verecek tek Bir rüzgar bile esmesin bu ülkede - Böylece kutsadım bu toprakları Ne gonca yakan ateĢler, ne De salgın hastalıklar açmasın Bu Ģehrin kapısını. Çifte Yavru versin Pan koyunlara Vakti geldiğinde! Yerden gelen Zenginlik, Tanrıları övmeye Yarasın!
ATHENA
- (ġarkı söyleyerek) Duydunuz mu, ey Ģehrin gözcüleri Bize neler yaraĢtırdılar? Yer üstünde Ve yer altında tartıĢılmaz Kudreti Erinys’lerin. Ġnsanların Kaderini de belirler. Kimine ġarkı dolu bir hayat, kimine Ömür boyu gözyaĢı ihsan ederler.
KORO
- (ġarkı söyleyerek) Zamansız ölümü geri çeviririm ben. Bırakın genç kızlara ömür boyu EĢlik etsin kocaları. Sizin elinizde bu kudret, Kadere hükmeden Tanrıçalar siz, Düzen koruyan, her eve nasip, Adalet peĢinde hep omuz omuza Verdiğimiz Moira’lar, annemiz gecenin Çocuklar, Tanrıça’ların en çok sayılanları.
ATHENA
- (ġarkı söyleyerek) Bütün bu iyi Ģeyleri Ülkem için dilemeniz Mutlandırıyor beni. Önceki DireniĢinize karĢı ağzıma ve
Dilime yol gösteren Peithos’a Ģükürler! Ancak esas Zeus’un fikriydi Bu, ve çabalarımız iyi sonuç verdi. KORO
- (ġarkı söyleyerek) Doymaz acılar getiren Ayaklanmalar görmesin bu Ģehir hiç! Kara kanı değmesin yere VatandaĢların ve cinayetlere Ceza intikam cinayetleri iĢlenmesin! Ruhtaki nefret yerini Dalga dalga sevgiye bıraksın! Ölümlülerin çok derdine çare olur bu!
ATHENA
- (ġarkı söyleyerek) Ġyilikle konuĢunca anlaĢmamanın Ġmkanı var mı? Korkunç Yüzleri büyük hayırlara gebe ġehir için. Eğer bu dost insanları Dostça selamlarsanız ve sayarsanız hep Ayrılmadan doğru yoldan Hizmet ederseniz onlara, geliĢip Serpilir Ģehriniz.
KORO
- (ġarkı söyleyerek) Sevinç ve barıĢ dileriz size Bolluk kısmet etti kader. Sevinin Atinaılar!31 Zeus’a Yakın oturup, sevgili bakire tarafından Seviliyorsunuz. Zaman içinde adil DüĢünüp, Athena’yı yüceltir Zeus.
ATHENA
- (ġarkı söyleyerek) Size de sevinç ve barıĢ dileriz! Ġçinde hizmetkarların kutsal ıĢığının Yandığı evi göstermek için size DüĢeyim önünüze. Yerin altına Girsin adaklarla kötülük ve
Uzak dursun Ģehrimizden. Bolluk getirin Athena’nın evine. KORO
- Sevinç ve barıĢ dileriz size! Çifte sözle tekrarlıyorum dileğimi. Bu Ģehrin, Pallas Athena’nın ġehrinin insanları ve Tanrıları: Saygıyla karĢılarsanız aranızda Kalmamızı, kaderden Ģikayetçi olmazsınız Hiç bundan böyle.
ATHENA
- Bu hayırlı dileği övgü ve Ģükranla KarĢılıyorum. Ve Ģimdi, bu aydınlık MeĢaleler eĢliğinde yer altındaki Evinize götürüyorum sizi, adet Olduğu üzere resmimi koruyan Nedimelerimle birlikte. Theseus toprağının gözünün nuru! YaklaĢın! Siz meĢhur kadınlar, kızlar, YaĢlı analar topluluğu! Kırmızı Elbiselerinizle eğilin önlerinde ve Bırakın yeni misafirlerimizi için Yanan ateĢler, aydınlatsın geleceğimizi. (Athena, grubu Areopagus’un altındaki, artık Euminid’ler olmuĢ Erinys’lerin Mağarasına doğru yönlendirir; onlar giderken kadın ve çocukların konvoyu gürültülü bir sesle Ģarkı söyler.)
KADINLAR KOROSU32 - Ġlerleyin evinize doğru, siz Değerli yaĢlı kızları gecenin Saygı dolu nedimeler eĢliğinde. Ey halk! Sen de saygıyla sükut eyle. Çok eski yer altı kovuklarında Oturacaksınız, bol bol adaklar, Sunaklar içinde. Çepeçevre Kutsal sessizlik! Bu ülkeye yaraĢır bir Edayla geçin, meĢalelerin
AteĢiyle aydınlanmıĢ yolunuzu. Sevinç Çığlıkları atın artık! Sonsuza dek barıĢ yaptı, Atina halkı sizinle! Her Ģeyi Gören Zeus böyle karar verdi Kaderle birlikte. Sevinç Çığlıkları atın artık!
– SON –
NOTLAR 1
Türkçe metinde “Klytemnestra’nın Gölgesi”. Ġngilizce “shade” kelimesinin yanlıĢ anlamı alınmıĢ olmalı. 2 Ġngilizce metinde “Athena’nın Maiyeti” 3 Türkçe metinde “Athene” 4 Ġngilizce metinde bu ve sonrasındaki kiĢiler, “On Ġki Atina YurttaĢı” Ģeklinde yer alıyor. 5 Burası ve devamında dar yazı karakteriyle yazılan kısımlar elimizdeki metinde eksik olduğu için Ġngilizce metinden çevrildi. 6 Dar yazı karakteriyle yazılan kısımlar elimizdeki metinde eksik olduğu için Ġngilizce metinden çevrildi. 7 Ġngilizce metinde Hermes’in giriĢi belirtilmiyor. 8 Türkçe metinde “Kanunsuzları Zeus bile korur” 9 Türkçe metinde (“Apollon kaybolur, Hermes Orestes’i dışarı çıkarır. Klytemnestra’nın gölgesi görünür.”) Bundan sonra da “Klytemnestra’nın Gölgesi” denilen oyun kiĢisini, Ġngilizce metinde olduğu haliyle “Klyt. Hayaleti” ya da “Hayalet” diye gösterdik. 10 Türkçe metinde: “(Koroda bir kıpırdanma baĢlar)” 11 Türkçe metinde: “(Koroda yeniden kıpırdanmalar olur)” 12 Türkçe metinde: KORO 13 Türkçe metinde: “(Klytemnestra kaybolur)” 14 Türkçe metinde: KOROBAġI 15 Türkçe metinde: KORODAKĠLER DEĞĠġEREK, deniyor ve konuĢma çizgisiyle yazılan sözleri korodan farklı kiĢilerin söyleyeceği belirtiliyor. Ġngilizce metinde böyle bir ayrım yok. Türkçe metnin konuĢma çizgilerini koruduk. 16 Bu kısımlar Türkçe metinde parça parça, okunmuyor. 17 Ġngilizce metinde: Loksias’ın 18 Ġngilizce metinde: Phlegraean 19 Türkçe metinde bu kısım KorobaĢı’ya atfediliyor. 20 Koro repliklerinin geri kalanında Ġngilizce ve Türkçe metin arasında büyük kopukluk var. Bu yüzden Türkçe metinle yetiniyoruz. 21 Burada Türkçe metin eksik. Bu eksik daha sonra güncellenerek tamamlanacaktır. ġu anda olduğu gibi aktarmakla yetiniyoruz. 22 Illion 23 Türkçe metinde “Herold” diye çevrilmiĢ! 24 Türkçe metinde bu kısım da Athena’ya mal ediliyor. 25 Türkçe metinde: “GüreĢte üç devre vardır” 26 Türkçe metinde: “ĠnĢallah”! 27 Türkçe metinde: “Attika’lılar” 28 Türkçe metinde: “Ekyt’ler” 29 Ixion 30 Burada Türkçe metin eksik. Athena, Erinys’leri ikna etmeye çalıĢıyor. Bu eksik daha sonra güncellenerek tamamlanacaktır. 31 Türkçe metinde: “Attika’lılar” 32 Ġngilizce metinde, sadece: “ġARKI”
